Dưới quyền của Tào Tháo, Dương Tu nổi bật là một nhân vật có tài năng xuất chúng, đôi khi còn thể hiện sự thông minh vượt trội hơn cả Tào Tháo. Trong một lần đến nhà Thái Diễm, Dương Tu chứng kiến Thái Ấp viết tám chữ sau bia mộ Tào Nga: "Hoàng quyên ấu phụ, ngoại tôn tê cữu." Khi mọi người, kể cả Tào Tháo, đều không hiểu ý nghĩa, Dương Tu đã giải mã và kết luận rằng đó là "Tuyệt diệu hảo từ" (nghĩa là từ ngữ tuyệt vời).
Một lần khác, Tào Tháo nhận được một hộp bơ từ biên ải và viết lên dòng chữ "Nhất hợp tô" (Một hộp bơ). Sau đó, Dương Tu đã chia đều bơ cho mọi người, với lý giải rằng "Nhất hợp tô" nghĩa là "Mỗi người một miếng bơ" theo cách chiết tự.
Trong một tình huống khác, khi Tào Tháo muốn thử tài hai con trai, ông bí mật ra lệnh cho lính canh cổng không cho họ rời khỏi Nghiệp thành. Kết quả là Tào Phi không thể ra, còn Tào Thực đã giết lính canh để thoát. Tào Tháo đánh giá Tào Thực tài giỏi hơn, nhưng thực chất, đây là mưu kế mà Dương Tu bày ra cho Tào Thực.
Có lần, Tào Tháo dẫn quân chinh phạt nhà Thục. Quân Thục kiên quyết kháng cự, khiến quân Tào tiến thoái lưỡng nan. Nhận thấy tình thế khó khăn, Tào Tháo ban mật khẩu "Kê lặc." Khi nghe được, Dương Tu hiểu rằng "Kê lặc" (sườn gà) ngụ ý cuộc chiến đã đến giai đoạn không thể tiến xa hơn, do đó ông ra lệnh cho quân chuẩn bị rút lui.
Hành động của Dương Tu khiến quân lính thắc mắc, nhưng ông giải thích rằng "sườn gà" chỉ là món không có nhiều giá trị, vứt đi thì tiếc mà giữ lại cũng không lợi ích gì, nên việc rút quân là điều tất yếu. Tuy phán đoán này đúng, nhưng Tào Tháo vẫn xử trảm Dương Tu vì tội "Làm rối loạn quân tâm."
Việc Tào Tháo giết Dương Tu không chỉ dừng lại ở tội danh đó, mà còn do nhiều nguyên nhân sâu xa:
Thứ nhất, Dương Tu luôn tự mãn về tài năng, liên tục tỏ ra vượt trội để mong nhận được chức vị cao hơn, điều này là điều cấm kỵ trong phép tắc quan trường.
Thứ hai, thay vì sử dụng tài năng để hỗ trợ Tào Tháo trong các vấn đề quân sự, Dương Tu thường xuyên tỏ ra mình hiểu biết hơn, làm lộ rõ những mưu kế của Tào Tháo, như trường hợp "Kê lặc."
Thứ ba, Dương Tu can thiệp vào việc Tào Tháo đánh giá tài năng hai con trai của mình, một việc thuộc nội bộ gia đình và quan trọng cho việc chọn người kế nghiệp.
Cuối cùng, mặc dù tài năng, Dương Tu không lập được công lớn nào, ngược lại còn gây rối loạn tinh thần quân lính khi tự ý ra lệnh rút quân mà chưa có sự chỉ đạo của Tào Tháo. Điều này đủ để bị xử trảm vì làm suy yếu quân đội.
Ngạo mạn và tự mãn chính là nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của Dương Tu, ngay cả người như Tào Tháo - vốn rộng lượng và yêu quý nhân tài - cũng không thể dung thứ.
Đăng nhận xét